پوسته – لوله ) که درآن سیال مبرد در داخل ) (Shell & Tube ) اواپراتور(تبخیرکننده ) مبدلی است ازنوع

لوله های مسی حرارت لازم راجهت تبخیرازآبی که درداخل پوسته فولادی واطراف لوله هادرحرکت است گرفته

ودرنتیجه باعث سردشدن آن می گردد . بمنظورافزایش ضریب انتقال حرارت تمهیدات زیردراواپراتوردر

نیز در این plate heat exchanger نظرگرفته می شود. ( انواع دیگری از اواپراتور نظیر مبدل صفحه ای

صنعت مورد استفاده دارد)

-۱-۴-۲ استفاده ازلوله های مسی دارای فین داخلی یا استقرارفین ستاره آلومینیومی داخل لوله های مسی

(فین ستاره ای مورداشاره علاوه برافزایش سطح انتقال حرارت باعث افزایش سرعت گازبه دلیل کاهش مقطع

عبوری و نیزایجاد اغتشاش درحرکت گاز بدلیل وجود پیچ در طول ستاره خواهد شدکه تمامی عوامل نامبرده

افزایش ضریب انتقال حرارت رادرسمت گازبه دنبال دارند.)

-۲-۴-۲ استفاده ازبافل درمسیرجریان آب : بافلها صفحات فلزی تقریبا ” هم قطر با پوسته هستند که مشابه

تیوپ شیت اواپراتورجهت عبورلوله های مسی سوراخ شده ودارای برش (حدود ۲۵ % مقطع ) جهت ایجاد

امکان عبور آب می باشند . وجود بافلها که براساس ظرفیت اواپراتور در فواصلی و به تعدادمشخص درطول

(Turbulence) اواپراتورنصب می گردند . سبب افزایش زمان تماس آب و لوله ها از یکسو و ایجاد اغتشاش

درجریان آب از سوی دیگرمی شوندکه هر دوعامل سبب افزایش ضریب انتقال حرارت و بالارفتن راندمان

اواپراتور خواهد گردید . اواپراتورهای پوسته لوله معمولا ” درسمت گاز دارای دوپاس (رفت و برگشت ) بوده

ومی توانند بصورت یک ، دو یا چند مداره ساخته شوند . (منظور از تعداد مدار ، عملکرد هربخش از اواپراتور با

یک یا دو کمپرسور می باشد).

تجهیزات کنترلی

( SOLENOID VALVE) -1-3 شیرمغناطیسی

قبل از شیرانبساط قرارمیگیردووظیفه اصلی آن بازکردن یا ( Liquid این شیردرمسیرمایع مبردبه اواپراتور (مدار

بستن مسیرعبور سیال مبرد است بدین معنی که اولین فرمان هنگام روشن نمودن دستگاه از ترموستات (

نصب شده روی مسیرورودی آب به اواپراتور ) به این شیرداده میشودکه درصورت نیازبه سرمایش (بالابودن

درجه حرارت آب برگشتی ب ه اواپراتورازحدتنظیم شده روی ترموستات ) مسیر عبورسیال مبرد را باز نموده

وسپس کمپرسور نیز شروع بکارکرده وکلا ” سیستم سرماساز به فعالیت درآید .حال طبیعی است که با رسیدن

درجه حرارت

آب برگشتی به میزان تنظیم شده روی ترموستات یاپایینتر از آن بافرمان ارسالی شیر مغنا طیسی

مسیرعبورمایع سرمازا را خواهد بست و با ادامه کارکمپرسور و بالطبع پائین آمدن فشارسمت مکش و بدنبال

کمپرسورخاموش شده و سیستم سرمایش ازحرکت باز می ایستد. (Low Pressure) آن فرمان کنترل کننده

لازم به ذکراست درچیلرهائی که دو کمپرسور بصورت کوپله با هم کارمیکن ند، عمل مشروحه فوق دردو مرحله

صورت میگیردیعنی درمرحله اول فرمان به کمپرسورفرعی داده شده وخاموش (روشن ) میشودودرمرحله

نیزازخط (Leader) بعدفرمان به شیربرقی مربوطه داده شده ، کل مداربسته و باروش مذکورکمپرسوراصلی

خارج می شود.

کنترل کننده فشاررانش

چون قطعات مختلف هرماشینی برای کاردریک فشارمعینی محاسبه ، طرح وساخته میشونددرصورتیکه

کمپرسوربافشاربیش ازحدمعینی که بوسیله کارخانه سازنده کمپرسورتعیین گردیده است کارکندممکن است به

قسمتهای مختلف آن مانندشاتون، رینگ وپیستون صدمه واردگرددواحتمالا” بشکندبرای جلوگیری ازاینخطرکلیدی بنام فشارزیادساخته شده است که آنهارابرروی دستگاههائی که دارای کمپرسورهستند نصب

میکنند وکلیدبرقی آنرادرمدارالکتریکی کنترل دستگاه قرارمیدهند . درصورتیکه به هرعلت (بروزمشکل

درکندانسور هوایی درچیلرها ی هوایی ) گازمبردبمیزان مورد نظرخنک نشده وبالنتیجه فشاررانش به مقداری

بالاترازحد تنظیم روی این بخش ازکنترل کننده برسدفرمان خاموش شدن 

کمپرسورازطریق این قسمت صادر

دستی است Reset خواهد گردید، تاصدمه ای ازاین بابت به سیستم واردنیاید . این بخش معمولا” دارای دکمه

تاپس۳۳ ازحصول اطمینان ازرفع عیب درسیستم ، اپراتوراقدام به روشن نمودن مجدد نمایند.

کنترکننده فشارمکش

گاهی درچیلرهاترموستات تدریجی کنترل کننده درجه حرارت آب عمل نمیکندوآب داخل اواپراتورمرتبا ”

سردترمی گردد (همزمان باسردشدن آب مقدارمایع مبردورود ی به اواپراتورکم می شود و فشارمکش گازنیزکم

خواهدشد) دراین صورت هرگاه ترموستات ایمنی نیزعمل نکندو یا اینکه درمدارترموستات ایمنی پیش بینی

نشده باشد آب درداخل اواپراتور یخ خواهدزد . ضمنا” درکمپرسورهای بسته ونیم بسته گرمای موتور بوسیله

گازجذب می گردد و کم شدن ب یش ازحد فشارگازمکش باعث خواهدشدکه گازقادربه جذب گرمای

موتورنباشدوبتدریج درجه حرارت موتوربالارفته وسیم پیچی آن صدمه می بیند . همچنین کم شدن بیش ازحد

فشارگازمکش باعث تبخیرروغن وخروج آن ازکمپرسورمی گرددکه نتیجه آن عدم روغنکاری کمپرسورو صدمه

دیدن آن خواهد بود.

بمنظورجلوگیری ازخطرات یادشده درسیستمهای تهویه مطبوع وتبریدکلیدفشارکم نصب می گردد و آنرا در

مدارالکتریکی کنترل دستگاه قرارمی دهندتا هرگاه فشارازدرجه تنظیم آن پائین تررفت مدارالکتریکی کنترل

دستگاه راقطع نموده وازاد امه کارکمپرسورجلوگیری نماید . زمانی که فشارگاز مکش ازدرجه تنظیم کلید فشارکم

بالاتررفت مدارالکتریکی وصل وکمپرسور بطورخودکار روشن خواهد شد.

این قسمت خود شامل دوبخش تنظیم میباشد.

۶۰ تنظیم می گردد، هنگام فرمان روشن شدن Psi که معمولا ”روی فشارحدود (Cut In) 1-3-3

کمپرسورتا زمانیکه فشارمکش به مقدارتنظیمی مورد اشاره نرسد. اجازه شروع کارکردکمپرسوررانخواهد داد.

۳۰ تنظیم می گردد ، درصورتیکه به هرعلت فشارمکش Psi که معمولا”روی فشارحدود (Cut Out) 2-3-3

به میزانی کمترازاین مقداربرسد ، برای جلوگیری

ازوارد آمدن صدمه به کمپر سور (بعنوان مثال ورودمایع مبرد

غیر قابل تراکم به کمپرسورولطمه دیدن سوپاپها) فرمان قطع کمپرسورراصادرمینماید.

دراکثرسیستمهای سرمایشی که طراحی درستی برای جلوگیری : Pump down توضیح درموردعمل

ازواردشدن صدمه به کمپرسوردراثرورودناگهانی مایع ازاواپراتورهنگام استا رت ، صورت گرفته ، هنگام خاموش

انجام میشودبدین معنی که باصدورفرمان ازترموستات به شیربرقی : Pump Down شدن کمپرسور عمل

برای بستن مدارمایع (ونهایتا” خاموش شدن کمپرسور )، کمپرسوربلافاصله خاموش نمیشودبلکه باادامه

کارمکش ازاواپراتوروجمع شدن سیال مبرددرکندانسورازطر یق مدار رانش بدلیل بسته بودن مدارمایع

(L.P.C) Cut Out فشاراواپراتورکاهش یافته ودرنتیجه زمانی که فشاربه پائینترازحدتنظیمی روی بخش

برسد ، فرمان خاموش شدن کمپرسورازاین طریق صادرمیگردد . دراین حالت سیال مبردداخل اواپراتور تقریبا ”

تماما” ازطریق کمپرسوربه داخل ک ندانسورمنتقل شده وهنگام استارت مجدد کمپرسوردیگر مایعی دراواپراتور

واردکمپرسورشده وبه سوپاپهالطمه بزند. Sucion وجود ندارد که بصورت ناگهانی ازطریق

توضیح : بدلیل متفاوت بودن فشاررانش درسیستمهای باکندانسورآبی (برج خنک کننده ) و باکندانسور هوایی

۲۵۰ ودرسیستمهای Psi دراین دو مدل باهم متفاوت بوده درسیستم آبی معمولا” روی H.P.C بالطبع تنظیم

۳۵۰ تنظیم صورت میگیرد . Psi هوایی روی

(Oil Pressure Control) -4-3 کنترل فشار روغن

فشارروغن مدارهای داخلی کمپرسوربوسیله این دستگا ه کنترل میشود . این کنترل کننده ازطریق اختلاف فشار

۲۰ ) کمتر Psi ” بین روغن و فشارمکش کمپرسورکارمیکندوهرگاه این اختلاف ازحدودتنظیم شده (معمولا

۲۰ بیش Psi شودفرمان قطع داده و کمپرسور را خاموش می کند. (توضیح اینکه فشارروغن بایستی حداقل

می باشد که در صورت خاموش شدن RESET ازفشارمکش 

کمپرسورباشد ) کنترل کننده فوق دارای دکمه

را فشار داد. RESET کمپرسور ، بعد از رفع ایراد پیش آمده برای روشن شدن مجدد دستگاه حتما باید دکمه

( Water Flow Switch) -5-3 فلوسوئیچ آب

این وسیله حس کننده وجود جریان آب داخل اواپراتورمیباشد .بدین شکل که اگرتیغه این وسیله که معمولا ”

درمسیرخروجی آب اواپراتورنصب می گردد به هر دلیلی (مثل اشکال درعملکردپمپ و …) عبورجریان آب را

احساس ننماید فرمان قطع کارکرد و خاموش شدن سیستم رامی دهد تا از احتمال یخ زدگی اواپراتور و وارد

شدن صدمه به دستگاه جلوگیری نماید.

ترموستات

این وسیله کنترل دمای آب ورودی به اواپراتوررابرعهده داشته وسنسو ر آن روی اتصال برگشت آب به اواپراتور

نصب میگردد درصورتیکه درجه حرارت آب برگشتی بالاترازحد تنظیمی روی ترموستات باشدفرمان کاربه

کمپرسورهاداده شده ودرغیراینصورت (آب برگشتی به اندازه کافی خنک باشد )دستورتوقف عملکرد

کمپرسوریاکمپرسورهاصادرمیشود. بسته به تعدادکمپرسورهاو مراحل عملکردسیستم سرمایشی ترموستات

ازنوع یک تاچند مرحله ای انتخاب می گردد (معمولا ” درصورتیکه تعدادمراحل از ۴ مرحله بیشترباشداز

ترموستاتهای الکترونیکی استفاده میشود ).نحوه رسیدن فرمان به کمپرسورهای اصلی وفرعی درسیستمهای

چندکمپرسوره درقسمت شیربرقی توضیح داده شده

است.

ترموستات آنتی فریز

این وسیله بمنظورکنترل درجه حرارت آب خروجی ازاواپراتوروجلوگیری ازسر د شدن بیش ازحد واحتمال یخ

زدن آن مورداستفاده قرارمیگیرد. درصورتیکه درجه حرارت آب خروجی ازمیزان تنظیم روی ترموستات (حدود ۵

کمترشود فرمان قطع مدارکنترلی چیلرراصادرمی نماید . ازآنجاکه وصل مجدد مداربایستی بارفع اشکال ( C

وعلت بروز آن همراه باشداین ترموستات ازنو ع ریست دستی انتخاب می گردد تا پس ازحصول اطمینان ازحل

مشکل ، اواپراتور اقدام به روشن نمودن سیستم نماید . این کنترل کننده که

بعنوان حفاظت پشتیبان درصورت عملکردنامطلوب ترموستات کنترل کننده کمپرسورها

نیز خواهد بود.