سه سال پیش، شرکت مرکز کنترل ایران که نمایندگی هانیول در ایران است از من دعوت کرد تا در خصوص پروژه بازاریابی و فروش دستگاه تصفیه هوا در ایران همکاری داشته باشم. توسعه ی بازار در دستور کار قرار گرفته بود و با هماهنگی های دفتر هانیول در ایران (هانیول پارس) پروژه شروع شد. در طی این سالها دستگاه تصفیه هوای هانیول سری ایرتاچ Honeywell Airtouch Air purifier به یکی از خوشنام ترین دستگاه های تصفیه هوا در بازار ایران تبدیل شد و با تمام سختی های واردات در این سالها مشکلی بابت خدمات پس از فروش یا تامین فیلتر های دستگاه ها نداشته ایم. برخود لازم دانستم تا تجربیاتم را در این راه ثبت کنم و بتوانم آگاهی لازم را در اختیار خریداران محصول قرار دهم.

لزوم خرید دستگاه تصفیه هوای خانگی
به نقل از بهارنیوز، سالانه ۱۱ هزار مرگ بر اثر آلودگی هوا در ایران رخ می دهد. و همچنین به نقل از عصرایران این آمار به ۱۳ هزار نفر در سال افزایش پیدا کرده است. معضل آلودگی هوا رتبه پنجم را میان عوامل موثر در مرگ و میر به خود اختصاص داده است. از سال ۹۴ تا ۹۶ افزایش غلظت و آلودگی هوا را داشته‌ایم و هم اکنون این آلودگی ۳.۳ برابر حد مجاز جهانی است.

از خطر مرگ ناشی از آلودگی هوا که بگذریم، می توان گفت که گروههای حساس از جمله زنان باردار، سالمندان و کودکان در مقابل این معضل بسیار آسیب پذیر هستند. افرادی که دچار بیماری های تنفسی و آسم هستند باید بیش از دیگران مراقب سلامت ریه های خود باشند.

در ایران، استاندارد تعویض هوای داخل منازل مسکونی تدوین شده است ولی اجرایی نمی شود.در مقابل می توان گفت در اغلب کشور های حوزه اسکاندیناوی به تامین هوای پاک منازل اهمیت فوق العاده ای می دهند و در اکثر ساختمانهای نوساز از سیستم های تهویه و تصفیه هوای مرکزی استفاده می کنند. این دستگاهها به صورت تصفیه هوای مرکزی عمل می کنند که علاوه بر فیلتراسیون هوا می توانند سرمایش و گرمایش منازل را نیز تامین کنند.

راه حل کوتاه مدت برای این مشکل بلند مدت در کشور ایران می تواند استفاده از دستگاه تصفیه هوا باشد. بی شک، راه حل های متنوعی نیز بمنظور کاهش اثرات ناشی از آلودگی هوا وجود دارد. بسیاری از افراد گروههای حساس در مواقع شدت آلودگی هوا نباید از منازل خارج شوند یا میتوانند با تغییر محل زندگی و مهاجرت معکوس از کلانشهرها از آلودگی هوا دور باشند. نقش متولیان امر نیز با جایگزینی خودروهای فرسوده، افزایش و توسعه زیرساخت های حمل و نقل عمومی، افزایش کیفیت خودروهای سواری و بنزین مصرفی نیز بسیار پر رنگ است.

انوع روشهای تصفیه هوا
در حالت کلی به دو روش اکتیو Active یا فعال و پسیو Passive یا غیر فعال می توان به تصفیه هوا پرداخت. البته روش های مهم دیگری نیز وجود دارند که در حال حاضر به صورت علمی در ایران به کار گرفته نمی شوند که مهمترین آنها استفاده از گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده ی هوا است که در اصطلاح به آن Passive Cooling می گویند.

تصفیه هوای اکتیو
در حالت اکتیو از دستگاه ازن ساز که با جریان برق کار می کند و با یونیزه کردن هوا به تصفیه ی آن می پردازد استفاده می شود. ازن زدن به هوا و آب روش بسیار رایجی در صنایع مختلف جهت تصفیه است. مشکلی که در این روش برای کاربردهای مسکونی وجود دارد این است که نمی توان میزان ازن هوای داخل فضا را کنترل کرد و این مسئله می تواند خطر آفرین باشد. در مقاله ای با موضوع آیا دستگاه‌های اُزون‌ساز واقعا تصفیه‌کننده هوا هستند؟ به توضیح کامل این نوع تصفیه هوای اکتیو پرداخته ام.

تصفیه هوای پسیو
در روش پسیو با استفاده از چندین بستر فیلتر و بدون دخالت در ساختار هوا و تولید ازن هوا را فیلتر می کنند. برای ذرات بزرگ تر از پیش فیلتر ها استفاده می شود و پس از آن از فیلتر های مختلفی از جمله هپا و کربن اکتیو استفاده می شود.

اجزا دستگاه تصفیه هوا

فن و الکتروموتور
فن وظیفه ی مکش هوا و عبور آن از روی فیلتر های مختلف و سپس دهش به فضای اتاق را بر عهده دارد. قدرت فن باید به حدی باشد که بتواند فشار استاتیکی مورد نیاز جهت عبور هوا از سطوح فیلتر را فراهم کند. نوع فن باید به گونه ای باشد تا فیلترهای هپا را آسیب نزد. در اغلب مواقع از پلاگ فن استفاده می کنند.

پیش فیلتر
اغلب دستگاههای تصفیه هوا مجهز به پیش فیلتر قابل شستشو هستند. این فیلتر ابتدایی، کاربرد فراوانی دارد و از آسیب سریع به دیگر فیلترها جلوگیری می کند.

فیلتر هپا
فیلتر الیافی هپا HEPA مخفف High Efficiency Particulate Air است که از H10 تا H14 طبقه بندی می شود. هرکدام از این مدل ها میتواند ذرات با قطر ۰.۳ میکرون را از ۸۵ درصد تا ۹۹.۹۹۵ درصد فیلتر کند. فیلتر هپا در اتاق های عمل بیمارستانی کاربرد بسیار بالایی دارد.

هر کدام از شرکتها از فن آوری های مختلفی جهت فیلتراسیون استفاده می کنند که می توان به لامپ یو وی، فیلتر پلاسما، ذرات HiSiv، فیلتر سرامیکی استریلیزاسیون، فیلترهای هپا و کربن فعال اشاره کرد.

سنسور سنجش میزان آلودگی هوا
در بسیاری از دستگاهها سنسوری تعبیه شده است که با کمک لیزر می تواند تعداد ذرات با قطر بزرگتر از PM2.5 را بشمارد و با توجه به میزان ذرات معلق در فضا، عدد مربوطه را نمایش دهد یا رنگ چراغ دستگاه را تغییر دهد. رنگ آبی نشان دهنده ی کیفیت بالای هوای داخل فضا، رنگ نارنجی نشان دهنده ی کیفیت متوسط و رو به پایین و رنگ قرمز نشان دهنده ی کیفیت بسیار پایین هوا است.

بهترین دستگاه تصفیه هوای خانگی
بهترین دستگاه تصفیه هوای خانگی دستگاهی‌ست که موارد زیر را داشته باشد:

حالت خواب – به دلیل ایجاد صدای کمتر در ساعات استراحت و طول شب به این گزینه نیاز است. در طول شب، از آنجا که صدای محیط کم است، کوچکترین صدایی که خارج از سطح آسایش شنوایی باشد باعث ناراحتی می شود. توصیه می شود دستگاه در شب کمتر از سی دسیبل صدا داشته باشد.

صدای پایین- اگر الکتروموتور و فن به صورت شفت مستقیم وفن از نظر استاتیکی و دینامیکی بالانس شده باشند و باتوجه به طراحی دستگاه می توان گفت که سطح صدای دستگاه پایین می آید. توجه داشته باشید که یک اتاق خلوت و ساکت در حدود ۴۰ دسیبل صدا دارد، خیابان با ترافیک ۶۰ دسیبل و مترو یا موتور سیکلت در حدود ۹۰ دسیبل صدا دارند.

فیلتر بو – فیلتر های کربن اکتیو توانایی حذف بوهای نامساعد از محیط را دارند. کربن فعال این فیلتر ذرات معلق را جذب می کنند.

فشار استاتیکی فن بالا – هر چه فشار استاتیکی فن دستگاه بالاتر باشد، می تواند مساحت بیشتری را پوشش دهد. برای عبور هوا از روی فیلترها و توزیع و جمع آوری آن از محیط به فشار های استاتیکی مناسب و استاندارد نیاز است. هرچه فشار استاتیکی بالاتر باشد، صدای دستگاه بالاتر می رود.

فیلتر های چند مرحله ای و قوی – فیلتر ها می توانند ذرات مختلف را در اندازه های مختلف در خود نگه دارند و از پخش آنها در محیط جلوگیری کنند.

سنسور تشخیص میزان آلودگی محیط- این سنسور به کاربر و مصرف کننده آگاهی می دهد و با کمک آن می توان تشخیص داد که سطح سلامتی هوای محیط در چه میزان است.

میزان هوادهی مناسب- در تاثیر میزان هوادهی شکی نیست. اغلب دستگاهها میزان هوادهی را با متر مکعب بر ساعت یا m3/hr نمایش می دهند. به صورت تقریبی و با توجه به میزان فشار استاتیکی می توان گفت که دستگاهی که ۳۰۰ متر مکعب بر ساعت هوادهی دارد می تواند مساحتی در حدود ۴۰ متر مربع را پوشش دهد.

CADR و ACH چیست؟
CADR مخفف Clean Air Delivery Rate است که به معنای میزان هوادهی دستگاه تصفیه هوا در واحد cfm یا m3/hr سنجیده می شود.

ACH مخفف Air Change Per Hour است که بر اساس استاندارد های بین المللی، حجم هوای هر فضا در طول ساعت باید با توجه به کاربری آن تعویض گردد. ACH تعداد دفعات تعویض هوا است که با توجه به استاندارد اشری برای فضاهای مسکونی این عدد باید یک باشد، یعنی یک بار در ساعت کل حجم هوای محیط باید تعویض گردد.

نکات خرید دستگاه تصفیه هوا
نظرات کاربران در خصوص دستگاه تصفیه هوا
می توانید در وب سایت های مختلفی از جمله دیجی کالا به بررسی و نظر کاربران در خصوص محصولات بپردازید. البته محصولی که تمام خریداران را راضی نگه دارد بسیار نایاب است و بنا به اختلاف سلیقه و شرایط استفاده می توان گفت کیفیت وابستگی زیادی به تجربه ی کاربری دارد. در هر حال محصولی را تهیه کنید که در کل تعداد نظرات مثبت در مورد آنها بیشتر است. احتمال دارد که تعدادی نظر منفی نیز در مورد محصول وجود داشته باشد که امری طبیعی است.

موجودی و قیمت فیلتر
قبل از خرید با شرکت تامین کننده تماس بگیرید و از آنها قیمت و موجودی فیلترهای دستگاه تصفیه هوای خانگی را پرس و جو کنید. اگر فیلتر موجود نباشد در حقیقت دستگاهی را خریده اید که در نهایت سه تا چهار ماه برای شما به صورت مفید کار می کند. قیمت فیلتر باید کمتر از بیست درصد قیمت خرید دستگاه باشد.

میزان هوادهی و سطح تحت پوشش
هرگز از فروشنده ای که نمی داند میزان هوادهی دستگاه چقدر است خرید نکنید. ظرفیت دستگاه با مساحت سنجیده نمی شود. به صورت سر انگشتی برای هر ۱۰ متر مربع باید ۷۵ متر مکعب بر ساعت هوا تامین شود. برای یک فضای ۴۰ متر مربعی باید حداقل ۳۰۰ متر مکعب بر ساعت هوای تصفیه شده و پاک تامین کرد.

مصرف برق
یک دستگاه تصفیه هوا باید کمتر از ۵۵ وات در دور های بالا و کمتر از ۲۵ وات در دور های پایین، برق مصرف کند. با توجه به افزایش روز افزون هزینه های برق مسکونی، باید در هنگام خرید دستگاهی را انتخاب کرد که مصرف انرژی بهینه ای داشته باشد.

دستگاه تصفیه هوا چه آلاینده هایی را فیلتر می کند؟
همانطور که در شکل زیر می بینید، فیلتر هپا و پیش فیلتر براحتی میتواند ذرات تا قطر ۰.۳ میکرون را جذب کند بدان معناست که گرد و غبار، آلودگی های PM2.5 و قارچ و کپک و باکتری براحتی جذب فیلتر می شوند. ولی در زمینه ی ویروس ها هنوز نتیجه ی مثبتی به روی فیلتر ها مشاهده نشده است چرا که قطر آنها بسیار کمتر از ۰.۳ میکرون است. می توان نتیجه گرفت که دستگاه تصفیه هوا می تواند انواع ذرات معلق در هوا، مو، گرد و غبار، بوی غذا، تا حدی بوی سیگار، باکتری، قارچ، برخی از ویروسها، کپ، موی حیوانات خانگی و ریزدانه های پوست را فیلتر کند .

معرفی برند های دستگاه تصفیه هوا در بازار ایران
دستگاه تصفیه هوای ال جی LG
شرکت Lucky-Goldstar با بیش از ۷۳ سال سابقه در صنعت کشور کره جنوبی، در سال ۱۹۹۵ برند LG را برای محصولات خود انتخاب کرد و با ورود به بازار ایران و انتخاب شرکت گلدیران به عنوان شریک رسمی در محصولات لوازم خانگی و تهویه مطبوع به فعالیت خود ادامه داد. با شدت گرفتن معضل آلودگی هوا شرکت ال جی نیز به فکر توسعه و تولید دستگاه تصفیه هوای خانگی افتاد و محصولات مختلف و با کیفیتی را نیز به بازار عرضه کرد. در سال ۱۳۹۶ سری سیگنچر ال جی نیز به بازار ارائه شد که با توجه به حضور در بازار پریمیوم، جایگاه ویژه ای نزد مشتریان پیدا کرد. این شرکت در سالیان اخیر توانایی واردات به کشور را نداشته است و شرکت گلدیران شروع به ارائه محصولات از تامین کنندگان مختلف و با برند جی پلاس + G نمود. دستگاه تصفیه هوای ال جی فیلتر های مختلفی دارد و در برخی از مدل ها مجهز به رطوبت زن نیز است. در صورتی که همکاری بین ال جی و گادیران ادامه دار باشد این دستگاه گزینه ی مناسبی برای خرید است. قبل از خرید از شرکت خدمات گلدیران موجودی فیلتر ها را استعلام بگیرید، اگر فیلتر دستگاهی در بازار موجود نباشد، آن وسیله بی استفاده است.

دستگاه تصفیه هوای هانیول

قدمت هانیول نیز در صنعت تجهیزات کنترلی بیش از صد سال است. این شرکت آمریکایی محصولات مختلفی را از جعبه سیاه هواپیما تا تجهیزات کنترلی پالایشگاهها، از همکاری با ناسا NASA تا تولید تصفیه هوای خانگی در سبد دارد. شاید همگان هانیول را با نام ترموستات های آن به یاد آورند ولی در حقیقت این شرکت قدیمی آمریکایی علاوه بر ترموستات هانیول، به تولید و توسعه محصولات مختلفی از جمله سنسور، ترانسمیتر، نرم افزارهای مدیریت یکپارچه ی ساختمان و تصفیه هوا هانیول ایرتاچ Airtouch پرداخته است. شریک تجاری ۵۰ ساله هانیول در ایران شرکت مرکز کنترل ایران است که با هماهنگی دفتر هانیول پارس در سال ۱۳۹۶، واردات و فروش دستگاه تصفیه هوای هانیول شروع کرد.

تامین فیلتر ها و خدمات دهی به محصولات زیر نظر من با حساسیت بالا صورت گرفته است. فیلتر HiSiv کربن اکتیو هانیول در شاتل های فضایی ناسا مورد استفاده قرار می گیرد. اگر دستگاهی با کیفیت و خدمات مناسب می خواهید و برای سلامتی خود ارزش قائلید در انتخاب هانیول شک نکنید. دستگاه تصفیه هوای خانگی هانیول در سری ایرتاچ Airtouch برای بازار آسیا و ایران توسعه داده شد. متاسفانه معضل آلودگی هوا در کشور های چین، هند و ایران بسیار نگران کننده شده است که در همین راستا هانیول محصولاتی متناسب با بازارهای ذکر شده را توسعه داده است.

در آینده ای نزدیک شرکت های بیشتری را به لیست برندهای مطرح تامین کننده ی دستگاه تصفیه هوا در بازار ایران اضافه خواهم کرد.

انتخاب ظرفیت دستگاه تصفیه هوای خانگی
فرض کنید میزان هوادهی دستگاه تصفیه هوا ۳۰۰ متر مکعب بر ساعت است. فضایی داریم که ارتفاع سقف آن سه متر و کاربری آن مسکونی است. به صورت تئوری این دستگاه باید ۱۰۰ متر مربع را پوشش دهد ولی از نظر فشار استاتیکی فن دستگاه این عمل امکان پذیر نیست. در حقیقت با توجه به فشار استاتیکی می توان گفت که تا ۴۰ متر مربع مناسب است. اگر دستگاهی بخواهد فضای ۱۰۰ متر مربع تخت را پوشش دهد، به طور حدودی فضای ۲۰ متر در پنج متر را و دستگاه تصفیه هوای خانگی را در مرکز قرار دهیم، یعنی از فاصله ی ۱۰ متری باید هوا را بکشد و تصفیه کند و دوباره به همان فاصله پرتاب کند. چنین دستگاهی باید فن بسیاری قوی ای داشته باشد و صدای بالایی دارد. در حقیقت ۳۰۰ متر مکعب بر ساعت نمی تواند چنین مساحتی را پوشش دهد و برخی از تامین کنندگان بازار با ارائه اطلاعات نادرست به گمراهی خریداران می پردازند. همان فرمول ۷.۵ متر مکعب برای هر متر مربع به نظر منطقی می رسد.